Irradiation (پرتو افکني): در این روش بهسازی از اشعه های رادیواکتیو در اعماق زمین یا از یک منبع مصنوعی که ساخت دست بشر است، استفاده می شود. اشعه رادیواکتیو موجود در اعماق زمین می تواند طی میلیون ها سال باعث ایجاد تغییر رنگ در گوهر شود ولی همین فرآیند در آزمایشگاه های پرتو افکنی توسط انسان تنها در عرض چند ساعت صورت می گیرد. این روش می تواند الماس هایی با رنگ های مشکی، سبز،آبی سبز، زرد، نارنجی و صورتی و در موارد نادری قرمز را بهسازی کند. با گذشت زمان، رنگ این گوهر ها از بین رفته و به همین علت، اغلب این روش با حرارت ترکیب می شود تا رنگ با ثباتی را در گوهر ایجاد کند. علاوه بر الماس، گوهر های دیگری همچون یاقوت ها، توپاز، مروارید و کوارتزها را با این روش بهسازی می کنند.
Bleaching (رنگ زدايي): اين روش بهسازي جهت برطرف نمودن لکه و رنگ هاي ناخواسته و يکدست نمودن رنگ در سنگ هاي آلي همچون عاج (Ivory)، مرجان (Coral)و مرواريد هاي طبيعي (Natural Pearl) و به ويژه صنعت بزرگ مرواريد هاي پرورشي (Cultured Pearl) مورد استفاده قرار مي گيرد.
در اين روش از آب اکسيژنه (Hydrogen Peroxide)، اسيد هاي رقيق شده و يا مايع کلر (Chlorine) استفاده مي شود که با قرار دادن اين سنگ هاي آلي درون آنها به مرور زمان باعث رنگزدايي مي شود. اين روش اغلب براي مرواريد ها انجام مي شود، زيرا در يک رشته مرواريد بايد تمام مرواريد ها از نظر رنگي و اندازه يکدست بوده و چنانچه اين بهسازي بر روي آنها انجام نشود، هر مرواريد با مرواريد ديگر درآن رشته متفاوت خواهد بود.
بهسازی جهت ارتقاء استقامت گوهر به روش های زیر صورت می گیرد:
Surface Repair in Filling (ترميم مشکلات سطحي): گاهي گوهر هاي استخراج شده از معادن، بعد از برش خوردن داراي حفره هاي سطحي هستند. اين امر باعث کاهش شديد قيمت آنها مي شود. به همين علت اين دسته از گوهر ها به ویژه یاقوت ها را با شيشه هاي رنگي سرب دار و يا Flux حرارت مي دهند. اين مواد بعد از ذوب شدن به درون حفره هاي سطحي وارد شده و آنها را پر مي کنند و باعث ارتقاء رنگ، استحکام و زيبايي سنگ مي شوند. نام ديگر اين روش بهسازي Cavity Filling مي باشد.
تصویر سمت راست - بعد از بهسازی، تصویر سمت چپ - قبل از بهسازی