بهسازي به مراحلي که باعث افزايش و بهبود پاکي، رنگ، پديده هاي گوهر ها، استقامت و مقاومت گوهر ها مي شود، گفته ميشود. در حقيقت مراحلي همچون برش و صيقل را نمي توان در دسته بهسازي گوهر ها قرار داد.
گوهر ها به دلايل مختلفي همچون افزايش زيبايي آن ها، افزايش قيمت نمونه هاي بي کيفيت، تقاضاي زياد و مد مورد بهسازي قرار مي گيرند. براي مثال ايجاد رنگ هاي متفاوت و جديد که در طبيعت وجود نداشته اند از طريق مد به مصرف کنندگان معرفي شده و مورد استقبال زيادي هم قرار مي گيرد!
استفاده شيشه از ديرباز در صنعت جواهرات مرسوم بوده و امروزه نيز با حضور فناوري هاي جديد، شيشه هاي دست ساز جايگزين بسيار خوبي از نظر زيبايي براي سنگ هاي قيمتي همچون الماس، ياقوت، زمرد و ... معرفي شده اند. از طرف ديگر استفاده از شيشه در بهسازي گوهر ها نيز جايگاه ويژه اي يافته است که امروزه به وفور در بازار هاي جهاني جواهرات يافت مي شوند. اين موضوع از اهميتي خاصي برخوردار است که بسياري از گوهر هاي موجود در بازار مورد بهسازي با شيشه قرار گرفته اند و همين موضوع جدال پايان ناپذيري را بين لابراتور هاي گوهر شناسي و تجار سنگ به وجود آورده است. به همين جهت لازم است که مشتريان قبل از خريد جواهرات و گوهر ها، از هر گونه بهسازي انجام گرفته بر روي آنها مطلع شوند.
استفاده شيشه در بهسازي الماس:
وجود ترک هايي در برخي از الماس ها که از اندازه و رنگ خوبي برخوردار هستند، باعث تنزل زيبايي و در نتيجه کاهش قيمت آنها مي شود. اينگونه از الماس ها گزينه مناسبي جهت بهسازي هستند و مي توان با پر کردن ترک هاي آن با شيشه هاي مخصوص سرب دار آنها را محو کرده و شفافيت آن ها را ارتقا داد.
استفاده از شيشه در بهسازي زمرد ها:
بسياري از زمرد هايي که از نظر رنگ، شفافيت و پاکي از درجه کيفيت پائيني برخوردارند، مورد بهسازي با شيشه قرار گرفته و توسط شيشه هاي سرب دار سبز رنگ پر مي شوند. بعد از فرآيند بهسازي نه تنها زمرد رنگ بهتري خواهد داشت، بلکه شفافيت آن نيز ارتقاء مي يابد.
استفاده از شيشه در بهسازي ياقوت ها:
همانند زمرد ها، ياقوت ها به ويژه ياقوت قرمز، نيز مورد بهسازي قرار مي گيرد. دليل آن اين است که به ندرت ياقوت هاي قرمز با کيفيت رنگ و شفافيت مناسب يافت مي شود. از سوي ديگر تقاضاي زيادي براي استفاده از آن از سوي علاقه مندان و مشتريان وجود دارد. در نتيجه اينگونه گوهرها به صورت بهسازي شده به وفور در بازار ها با قيمت هاي گزافي خريد و فروش مي شوند.
طبق قانون FTC (The Federal Trade Commission)، مشتريان بايد از بهسازي شدن گوهر ها آگاه شوند که اين نوع بهسازي پايدار نبوده و بر روي ارزش آن تأثير مستقيم دارد. اکثر مراکز گوهرشناسي اين نوع بهسازي ها را شناسايي کرده و توصيه مي کنند در هنگام خريداري سنگ هاي بزرگ و گران قيمت حتماً از تأييده معتبر مراکز گوهرشناسي استفاده کنند.
روش هاي نگه داري از گوهر هاي بهسازي شده با شيشه(Glass Fields):
• هيچگاه اين دسته از گوهرها نبايد در برابر حرارت مستقيم قرار گيرند. براي مثال در هنگام تعمير جواهرات توسط جواهرسازان، حرارت مستقيم باعث ذوب شدن شيشه و خارج شدن آن از ترک ها و کاهش پاکي و رنگ سنگ مي شود
• اينگونه سنگ ها نبايد در محلول هاي اسيدي قرار گيرند. مثلاً در محلول آبکاري
• جواهرات خود را با آب ولرم و محلول هاي قليايي رقيق شده شستشو دهيد.
• از برخورد و سايش آنها با ساير جواهرات اجتناب کنيد.
• اينگونه سنگ ها نبايد در محلول هاي اسيدي قرار گيرند. مثلاً در محلول آبکاري
• جواهرات خود را با آب ولرم و محلول هاي قليايي رقيق شده شستشو دهيد.
• از برخورد و سايش آنها با ساير جواهرات اجتناب کنيد.