فرمول شيميايي: BeAl2O3
رنگ: سبز، زرد، زرد مايل به سبز
ضريب شکست: 1/74 - 1/75
وزن مخصوص: 3/8 - 3/5
سيستم کريستالي: ارتورمبيک
جلا: شيشه اي
سختي:8/5
شفافيت: شفاف تا نيمه کدر
لازم به ذکر است که با وجود شباهت نام دو خانواده بريل و کرايسوبريل، اين دو از نظر سيستم کريستالي ، خواص فيزيکي،شيميايي و نوري با هم متفاوت بوده اگرچه در هر دو خانواده عنصر برليوم وجود دارد. اين سنگ در سال 1789 توسط Werner کشف شد و از نظر سختي در گوهر هاي گرانبها، بعد از الماس و ياقوت قرار دارد.
در اين خانواده سه گونه متفاوت وجود دارند که عبارتند از:

Chrysoberyl

به رنگ زرد، ليمويي، سبز، زرد مايل به سبز، سبز مايل به قهوه اي و عسلي يافت مي شود که از معادن آن مي توان به برزيل، و هند، چین، تانزانیا، ماداگاسکار، زیمباوه و سریلانکا اشاره نمود.
نام آن از کلمه یونانی Chrysos به معنی طلایی و کلمه Beryllos که به عنصر برلیوم تشکیل دهنده آن اشاره دارد، گرفته شده است.
این گوهر در آسیا قدمت بسیاری دارد و این باورند که فرد را از چشم بد دور محافظت می کند.
این گوهر مورد بهسازی قرار نمی گیرد و قیمت نسبتاً بالایی در بازار جواهرات دارد.

Chrysoberyl با پديده چشم گربه اي

اين سنگ که Cymophane هم ناميده مي شود، از نمونه هاي گرانبها و کمياب بوده که پديده چشم گربه اي را نشان مي دهد. علت ايجاد اين پديده وجود ناخالصي هاي سوزني شکل بسيار نازکي است که به صورت موازي قرار گرفته اند و نور پس از برخورد با آنها، انعکاس يافته و اين پديده منحصر به فرد را ايجاد مي کند. نامگذاري اين پديده به نام Cat’s Eye به علت شباهت آن به چشم گربه است. جهت نمايان شدن بهتر پديده در سنگ، اغلب به صورت دامله برش داده مي شود. بهترين نمونه Chrysoberyl با پديده چشم گربه اي به رنگ عسلي بوده که پديده آن شيري رنگ باشد که به آن شير و عسل هم گفته مي شود.
به دليل محبوبيت اين نمونه سنگ، انواع بدلي (شبه) نيز وجود دارد که برخي از آنها کوارتز چشم گربه اي و شيشه زرد رنگ با پديده چشم گربه اي است.

Chrysoberyl با پديده تغيير رنگ (Alexandrite):

اين سنگ در سال 1830 در روسيه کشف شد، نام اين سنگ از نام تزار الکساندر دوم که آن را در روز تولد خود کشف کرد گرفته شده است. اين سنگ به دليل جا به جايي آلومينيوم با کروميوم در ترکيب شيميايي خود، پديده تغيير رنگ را نشان مي دهد. بدين معني که در زير نور سفيد به رنگ سبز و در زير نور زرد به رنگ قرمز تغيير پيدا مي کند به همين دليل آن را زمرد در روز و ياقوت قرمز در شب هم مي نامند.
لازم به ذکر است که در اين خانواده ممکن است Alexandrite با پديده چشم گربه اي نيز ديده شود که علاوه بر پديده تغيير رنگ، داراي پديده چشم گربه اي نيز هست.

جهت مشاهده گالری عکس این خانواده می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید