هر الماس معجزه ای است از زمان، مکان و شانس

تا اواسط قرن بیستم هیچ استاندارد جهانی که همه ی کشورها آن را قبول داشته باشند و بتوان الماس را بر طبق آن قضاوت کرد وجود نداشت. GIA اولین استاندارد برای درجه بندی الماس را به وجود آورد که هم اکنون نیز در سرتاسر جهان برای توصیف یک الماس از آن استفاده می شود. امروزه خریداران و فروشندگان الماس با هر زبانی که داشته باشند می توانند با یک زبان واحد که همان زبان الماس است و 4C’s نامیده می شود با یکدیگر صحبت کنند. 4C’s چهار خصوصیت را برای الماس مشخص می کند که عبارتند از Color (رنگ)، Clarity (پاکی)، Cut (برش) و Carat (وزن).
به وجود آمدن 4C’s در الماس دو نتیجه ی بسیار مهم را پدید آورد: کیفیت الماس می تواند توسط یک زبان جهانی بیان شود و خریداران الماس هم اکنون می دانند که هنگام خرید به کدام فاکتورها در الماس باید توجه کنند.

Color (درجه بندی رنگ در الماس)

الماسی که از نظر ترکیب شیمیایی و ساختمان کریستالی کامل است، در واقع هیچ رنگی ندارد، مانند یک قطره آب خالص- و در نتیجه ارزش بیشتری خواهد داشت. سیستم درجه بندی رنگی D-Z در GIA مقدار بیرنگ بودن سنگ را در مقایسه با Masterstone (سنگ های مقایسه ای) و در زیر نور کنترل شده درجه بندی می کند.

سیستم درجه بندی رنگ D-Z در GIA ،پذیرفته شده ترین سیستم درجه بندی رنگ الماس در دنیا است. این مقیاس با حرف D که به معنی کاملاً بی رنگ بودن الماس است شروع شده و تا به Z (زرد روشن) می رسد که در طول این مسیر، مرحله به مرحله بر میزان زردی موجود در الماس افزوده می شود . بسیاری از این تفاوت رنگها ناچیزتر از آن هستند که با چشم غیر مصلح دیده شوند. اما با این حال همین تفاوت های کوچک، تأثیر بسیاری بر ارزش الماس می گذارد.

Clarity (درجه بندی پاکی الماس)

منظور از پاکی در الماس در حقیقت، به وجود هرگونه ناخالصی درونی (Inclusions) یا سطحی (Blemishes) اشاره دارد.
الماس طبیعی در نتیجه ی قرار گرفتن اتم های کربن در معرض حرارت و فشار زیاد در داخل زمین به وجود می آید. در این روند الماس می تواند ناخالصی های درونی (Inclusions) پیدا کند و یا اینکه بعدها دچار ناخالصی های سطحی (Blemishes) بشود. ارزیابی درجه ی پاکی الماس شامل تعیین تعداد، اندازه، رنگ، نوع و محل قرارگیری ناخالصی ها است و اینکه آنها چه مقدار روی ظاهر الماس تأثیر می گذارند. هرچه الماس ها دارای ناخالصی های کمتری باشند، کمیاب تر و درنتیجه ارزشمند تر خواهند بود.مقیاس درجه بندی پاکی الماس GIA دارای 6 گروه است که با حساب زیر گروه ها یشان الماس ها جمعا" در 11 درجه ی مختلف قرار می گیرند.

FL-Flawless: هیچ ناخالصی سطحی یا درونی (با لوپ 10X) دیده نمی شود.
IF-Internally Flawless: هیچ ناخالصی درونی ( با لوپ 10X) دیده نمی شود
VVS1, VVS2-Very Very Slightly Included: دارای ناخالصی های خرد و ریز (minute) برای یک گوهرشناس ماهر (با لوپ 10X)
VS1, VS2-Very Slightly Included): دارای ناخالصی های کوچک (minor) برای یک گوهرشناس ماهر (بال لوپ 10X)
SI1, SI2-Slightly Included: دارای ناخالصی های قابل مشاهده (Noticable) برای یک گوهرشناس ماهر (با لوپ 10X)
I1, I2, I3-Included: دارای ناخالصی های واضح (Obvious) برای یک گوهرشناس ماهر( با لوپ 10X)

Cut (درجه بندی برش الماس)

شهرت الماس ها به وجود براقی و دیسپرژن و سینتیلیشن بوده که رابطه مستقیم با برش استاندارد الماس دارد. ما معمولاً درباره ی برش الماس اینگونه فکر می کنیم که نوع برش آنها (گرد، اشکی یا ...) برای زیبایی شکل آنها است اما امروزه وقتی در مورد برش الماس صحبت می کنیم منظورمان این است که صفحات سنگ با چه کیفیتی برش خورده اند و چگونه در مقابل تابش نور عکس العمل نشان می دهند.
ظرافت هنرمندانه و مهارت در برش نیاز است تا یک الماس را از لحاظ تناسب (Proportion)، تقارن (Symmetry) و صیقل (Polish) به گونه ای کامل برش دهیم تا براقی زیبایی که فقط یک الماس می تواند از خود منعکس کند را به خوبی نشان دهیم. در واقع برش یک الماس در زیبایی و ارزش نهایی آن بسیار تاثیر گذار است و البته در میان دیگر خصوصیات الماس (4C’S) این پیچیده ترین مورد است و آنالیز کردن آن بسیار مشکل. برای مشخص کردن درجه بندی برش استاندارد الماس، موسسه GIA، تناسب (زاویه ها و اندازه ها و رابطه آن ها با یکدیگر) را محاسبه می کند. این تناسب به ما این امکان را می دهد تا دریابیم یک الماس به چه شکل می تواند در مقابل نور واکنش نشان دهد تا جلوه های بصری مطلوب یک الماس را نشان دهد که عبارتند از:
براقی(Brilliancy): میزان نور سفیدی که از سطح و درون یک سنگ منعکس میشود.
دیسپرژن(Dispersion): تجزیه ی نور سفید به تمامی طیف های رنگین کمان.
روشن و خاموش شدن صفحات(Scientilation): میزان درخششی که الماس ایجاد می کند و الگوی منطقه های تاریک و روشن در سنگ که توسط انعکاس نور در الماس به وجود می آید.

Carat Weight (درجه بندی وزن الماس)

واحد اندازه گیری وزن الماس قیراط (Carat) بوده که هر یک گرم معادل پنج قیراط و هر قیراط 100 سوت (Point) است. قیمت الماس متناسب با وزن آن افزایش پیدا می کند زیرا الماس های بزرگتر کمیاب تر می باشند. اما دو الماس با وزن یکسان می توانند قیمت های متفاوتی داشته باشند که آن بستگی به خصوصیات دیگر الماس یعنی 4C’s دارد.